Πρωταθλητές οι Έλληνες στις ώρες εργασίας

Πλησιάζουμε την Τουρκία παρά την ΕΕ

Η μείωση της απασχόλησης, του μέσου μισθού αλλά και της αγοραστικής δύναμης ήταν ο άμεσος αντίκτυπος της πανδημίας στους Έλληνες εργαζόμενους, συρρίκνωση που τους κατατάσσει στους πολίτες της ΕΕ που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση. Αντίθετα, όπως αποκαλύπτει η ετήσια έκθεση του ινστιτούτου της ΓΣΕΕ για την οικονομία και την απασχόληση οι Έλληνες εργαζόμενοι είναι πρωταθλητές στις ώρες εργασίας πλησιάζοντας περισσότερο τους Βαλκάνιους και την Τουρκία παρά το μέσο όρο της Ευρώπης.
Συγκεκριμένα η διάρκεια της τυπικής εβδομαδιαίας εργασίας στην Ελλάδα είναι η υψηλότερη στην ΕΕ και η τρίτη υψηλότερη αν συνυπολογίσουμε την Τουρκία, το Μαυροβούνιο, τη Σερβία και τη ΒόρειαΜακεδονία. Παράλληλα, η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό απασχολουμένων που εργάζονται με παρατεταμένο ωράριο, δηλαδή από 49 ώρες και άνω, μετά την Τουρκία, και το υψηλότερο ποσοστό μισθωτών στην ΕΕ που εργάζονται Σάββατο και Κυριακή. Επίσης η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος-μέλος της ΕΕ στο οποίο ο μέσος μισθός μειώθηκε σε σχέση με το 2010, ενώ κατά τη διάρκεια της πανδημίας υπήρξε περαιτέρω επιδείνωσή του.
Τα μόνα μεγέθη που ενισχύθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας σύμφωνα με την έκθεση του ΙΝΕ ήταν οι καταθέσεις των νοικοκυριών, κάτι εύλογο αφού είχε σχεδόν σταματήσει η κατανάλωση και ο κύκλος εργασιών του κλάδου των κατασκευών που φαίνονται να επανέρχονται σε ανοδική πορεία μετά από 10 χρόνια.

Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν την ανάγκη αύξησης του όγκου και του ποσοστού απασχόλησης μπορεί μέσω εκτεταμένων δημοσιονομικών παρεμβάσεων που θα δώσουν σημαντική ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα, αφού ο επιχειρηματικός τομέας δεν φαίνεται να μπορεί από μόνος του να δημιουργήσει τις απαιτούμενες θέσεις εργασίας. Στην κατεύθυνση αυτή το ΙΝΕ ΓΣΕΕ προτείνει τη θεσμοθέτηση του «εργοδότη ύστατης καταφυγής» με πολύ σημαντικές θετικές μακροοικονομικές, αναπτυξιακές και κοινωνικές συνέπειες.
Επιπλέον η έκθεση προτείνει τη θέσπιση κατώτατου μισθού αξιοπρεπούς διαβίωσης και χαρακτηρίζει σημαντική την προστασίας των εργασιακών δικαιωμάτων σχετικά με τα νόμιμα και τα ανώτατα όρια του χρόνου εργασίας, την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία, την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συμβάσεων εργασίας. «Η καθυστέρηση όσον αφορά την πλήρη ανάκαμψη της απασχόλησης και των εισοδημάτων - σημειώνει η έκθεση- θα επιβραδύνει τη δυναμική που θαεπιφέρει η απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Μεικτή εικόνα για τον δείκτη μισθών και ημερομισθίων
Στο α’ τρίμηνο του έτους - Πού αυξήθηκε, πού μειώθηκε

Μεικτή εικόνα παρουσίασε ο δείκτης μισθών και ημερομισθίων στο σύνολο της οικονομίας το α’ τρίμηνο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του α’ τριμήνου 2020 συμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ.
Ειδικότερα, αυξήθηκε σε: Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες (12%), Παροχή νερού, επεξεργασία λυμάτων, διαχείριση αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης (9,7%),
Κατασκευές (6,6%), Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών (2,9%), Μεταποίηση (0,3%) και Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (0,1%). Αντίθετα, μειώθηκε σε: Δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης (58,3%), Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού (10,6%), Ορυχεία και λατομεία (10,4%), Ενημέρωση και επικοινωνία (9,8%) και Μεταφορά και Αποθήκευση (5,9%).

Σύμφωνα, επίσης, με τη σχετική έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης απασχολούμενων ατόμων μειώθηκε σε: Ενημέρωση και επικοινωνία (11,4%), Δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης (10,7%), Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αεριού, ατμού και κλιματισμού (7,3%), Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες (5,6%), Μεταφορά και αποθήκευση (3,3%), Μεταποίηση (2,5%), Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (1,2%), Παροχή νερού, επεξεργασία λυμάτων, διαχείριση αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης (0,2%) και Κατασκευές (0,2%).
Από την άλλη πλευρά, αυξήθηκε σε: Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών (0,9%) και Ορυχεία και λατομεία (0,1%).
Ενώ, ο δείκτης ωρών εργασίας μειώθηκε σε: Δραστηριότητες υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης (65,2%), Ενημέρωση και επικοινωνία (18,5%), Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αεριού, ατμού και κλιματισμού (18,2%), Μεταφορά και αποθήκευση (16,2%), Ορυχεία και λατομεία (8,2%), Χονδρικό και λιανικό εμπόριο, επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών (6,9%), Μεταποίηση (5,9%), Διοικητικές και υποστηρικτικές δραστηριότητες (5,5%), Επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (4,2%) και Κατασκευές (1,1%). Αντίθετα, αυξήθηκε μόνο σε: Παροχή νερού, επεξεργασία λυμάτων, διαχείριση αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης (6,4%).

Σκυλακάκης: Ενδεχόμενο ταχύτερης ανάκαμψης

Επιπλέον έσοδα της τάξης των 209 εκατ. ευρώ κατέγραψαν τα έσοδα του προϋπολογισμού τον περασμένο σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου - Μαΐου 2021.
Σύμφωνα με τα στοιχεία παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 10.828 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 9.769 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2021 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021 και ελλείμματος 7.494 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2020.
Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε έλλειμμα ύψους 8.167 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 7.169 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 4.843 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2020.
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 18.290 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 259 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 19.934 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 281 εκατ. ευρώ ή 1,4% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 16.920 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 132 εκατ. ευρώ ή 0,8% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021.
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη «από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού του μηνός Μαΐου προκύπτει ότι τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 2.981 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 47 εκατ. ευρώ ή 1,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2021, παρά τις επιπτώσεις στα φορολογικά έσοδα λόγω των lock-down στους μήνες που προηγήθηκαν. Σε σχέση με τους αναθεωρημένους στόχους που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας (2.658 εκ. ευρώ), η αύξηση είναι σημαντικά μεγαλύτερη και ανέρχεται σε 12,2%. Τα στοιχεία αυτά συνάδουν με τις εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ για καλύτερες των προσδοκιών εξελίξεις στην οικονομία το πρώτο τρίμηνο του 2021 και επιτρέπουν συγκρατημένη αισιοδοξία για το ενδεχόμενο ταχύτερης ανάκαμψης σε σχέση με τις μέχρι σήμερα εκτιμήσεις της κυβέρνησης».

Των συνδικαλιστικών οργανώσεων έως και 31 Οκτωβρίου

Παρατείνεται μέχρι τις 31 Οκτωβρίου η θητεία των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Αυτό αναφέρεται μεταξύ άλλων στην επιστολή που απέστειλε η ΠΟΒΑΚΩ στους προέδρους των Συλλόγων που βρίσκονται στους κόλπους της.
Στην επιστολή αναφέρεται:
“Κατόπιν ενημέρωσης από τη ΓΣΕΒΕΕ, σας κάνουμε γνωστά τα παρακάτω:
1. Με τον ν. 4807/2021 (ΦΕΚ Α’ 96/11-06-2021) και συγκεκριμένα με το άρθρο 41
«Παράταση της θητείας οργάνων διοίκησης σωματείων, συλλόγων γονέων μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και αθλητικών ενώσεων,», στο άρθρο 90 του ν. 4790/202 (Α’ 48), παρατείνεται η θητεία των αναφερόμενων οργάνων διοίκησης μέχρι και την 31η.10.2021, προστίθενται στο ρυθμιστικό πεδίο της διάταξης οι αθλητικές ενώσεις και το άρθρο 90 διαμοφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 90 - Παράταση θητείας οργάνων διοίκησης
Η θητεία των διοικητικών συμβουλίων και των λοιπών καταστατικών οργάνων των πολιτιστικών, αθλητικών, φιλανθρωπικών και άλλων σωματείων και συλλόγων, που έχουν συσταθεί και λειτουργούν, σύμφωνα με τα άρθρα 78 και επ. του Αστικού Κώδικα, του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων (Σ.Ε.Π.), που έχει συσταθεί με τον ν. 1066/1917 (Α’ 268), τα ων αθλητικών ενώσεων του άρθρου 10 του ν. 2725/1999 (Α’ 121), καθώς και των επαγγελματικών οργανώσεων του ν. 1712/1987 (Α’ 115), εφόσον έχει λήξει ή λήγει ενόσω βρίσκονται σε ισχύ τα έκτακτα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας από τον κίνδυνο περαιτέρω διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και εφόσον στο μεταξύ δεν έχουν διενεργηθεί ή δεν διενεργηθούν, σύμφωνα με τα άρθρα 89 του παρόντος ή 45 του ν. 4778/2021 (Α’ 26), αρχαιρεσίες για την ανάδειξη νέων καταστατικών οργάνων, παρατείνεται, από την ημερομηνία λήξης της, έως την 31η.10.2021».
Σας υπενθυμίζουμε ότι, η σύγκληση και η λειτουργία των Γενικών Συνελεύσεων των σωματείων, ρυθμίζονται από το άρθρο 5 του ν. 1712/87, όπως ισχύει.
Επομένως ΔΕΝ μπορούν να διεξαχθούν αρχαιρεσίες με την χρήση σύγχρονων ψηφιακών μέσων απομακρυσμένης συμμετοχής των μελών.
2. Για όσους συλλόγους έχει λήξει η θητεία και τελούν υπό παράταση, να προχωρήσουν σε αρχαιρεσίες.
Σημειώνεται πως η ΠΟΒΑΚΩ με επιστολή της είχε ενημερώσει τους αρμόδιους υπουργούς για την ανάγκη παράτασης της θητείας των διοικητικών οργάνων των συνδικαλιστικών οργανώσεων και κατάφερε να βρει ευήκοα ώτα.

Μέχρι το τέλος του 2021 ζητά η ΠΟΒΑΚΩ

Την ανάγκη παράτασης των μειωμένων ενοικίων τουλάχιστον μέχρι και το τέλος του έτους, καθώς το λιανεμπόριο εξακολουθεί να βρίσκεται σε μέγγενη παρά την επαναλειτουργία του, επισημαίνει η Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών (ΠΟΒΑΚΩ). Αφορμή στάθηκε η χθεσινή ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με την οποία «η καταβολή του μειωμένου ενοικίου κατά 40% ισχύει τον Ιούνιο για το λιανεμπόριο. Με βάση τα έως τώρα δεδομένα, αναμένεται ο Ιούνιος να είναι ο τελευταίος μήνας για τον οποίο προβλέπονται ευνοϊκές ρυθμίσεις αναφορικά με την υποχρέωση καταβολής ενοικίου».
«Η συνέχιση του μέτρου της υποχρεωτικής μείωσης των ενοικίων αποτελεί αδήριτη ανάγκη και θέση της ΠΟΒΑΚΩ, την οποία καταθέσαμε κατ´ επανάληψη στο οικονομικό επιτελείο.
Οι καταναλωτικές «σταγόνες» δεν αρκούν για να ξαναπάρει μπρος το λιανεμπόριο, αντιθέτως χρειάζεται “κατακλυσμός” στην ζήτηση για να ορθοποδήσουμε» λέει χαρακτηριστικά ο α’ αντιπρόεδρος και τομεάρχης ανάπτυξης και οικονομίας της ΠΟΒΑΚΩ Αντώνης Πατέρας, υπογραμμίζοντας πως σήμερα το λιανεμπόριο λειτουργεί με πιο αυστηρά περιοριστικά μέτρα (1 άτομο ανά 25 τ.μ.) όταν πέρυσι ήταν 1 πελάτης ανά 10 τ.μ.
Επιπρόσθετα η ΠΟΒΑΚΩ επισημαίνει τη σημασία της ύπαρξης στοχευμένης στήριξης του λιανεμπορίου με τη δημιουργία ειδικού προγράμματος ΕΣΠΑ, όπως αυτού που δημιουργήθηκε για τον κλάδο της εστίασης, αλλά και κούρεμα των χρεών που προέκυψαν εν μέσω πανδημίας.
«Πρόκειται για μια κίνηση επιβεβλημένη, με στόχο να διασωθούν υγιείς και δημιουργικές επιχειρήσεις αλλά και θέσεις εργασίας, οι οποίες βρίσκονται σε κίνδυνο εξαιτίας της κρίσης.
Μπροστά μας έχουμε ένα βουνό υποχρεώσεων και το κούρεμα των χρεών θα αποτελέσει το “εμβόλιο” προκειμένου η αγορά να συνεχίσει απρόσκοπτα τη λειτουργία της» καταλήγει ο κ. Πατέρας.

Υπερβαίνει τέσσερις φορές τον αντίστοιχο της οικονομικής κρίσης

Στις επιπτώσεις της πανδημίας στο μέλλον της αγοράς και της εργασίας στο λιανεμπόριο, αναφέρθηκαν οι πρόεδροι των κοινωνικών εταίρων, τεχνοκράτες και εκπρόσωποι ερευνητικών και συμβουλευτικών φορέων, που συμμετείχαν στην εκδήλωση της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας όπου παρουσιάστηκε η ετήσια έκθεση για το 2020.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΣΕΕ, τη δεύτερη μέρα των εργασιών, οι ομιλητές επεσήμαναν τα εξής:

Ο πρόεδρος της SMEunited κύριος Alban Maggiar τόνισε πως η πανδημία Covid-19 ήταν ένα crash test για την παγκόσμια οικονομία, καθώς οι επιχειρήσεις επλήγησαν είτε άμεσα είτε έμμεσα από τα περιοριστικά μέτρα. Σύμφωνα με το Βαρόμετρο της SMEunited για τις ΜμΕ της Ευρώπης, στην οποία συμμετέχουν οι εργοδοτικές οργανώσεις από όλα τα κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων και η ΕΣΕΕ, το 90% των ΜμΕ στην Ευρώπη είδαν απώλειες στον κύκλο εργασιών, ενώ το 50% των ΜμΕ αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Καταγράφηκε ο κίνδυνος έντονης ρευστότητας το επόμενο διάστημα και βεβαίως ο κίνδυνος χρεοκοπίας. Ο κ. Maggiar υπογράμμισε ότι μετά από μια ελαφρά ανάκαμψη οι ΜμΕ βρίσκονται ξανά σε ύφεση και αντιμετωπίζουν υψηλή αβεβαιότητα λόγω της εύθραυστης κατάστασης και τoυ παρατεταμένου lockdown.

O πρόεδρος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ενώσεων Λιανικού Εμπορίου Jacques Creyssel ανέφερε πως η πανδημία άλλαξε τα δεδομένα στον κλάδο του εμπορίου. Υπήρξε μια σημαντική ενίσχυση του τομέα των τροφίμων σε βάρος άλλων τομέων όπως αυτού της ένδυσης-υπόδυσης και υπάρχει μια αβεβαιότητα πως θα εξελιχθούν τα πράγματα. Θα υπάρξουν επιδράσεις στην απασχόληση λόγω του αυτοματισμού και των νέων αποθηκών.

Ο κ. Creyssel σημείωσε πως υπάρχουν μεγάλες εταιρείες που γιγαντώνονται και απειλούν την κερδοφορία των υπόλοιπων παικτών αλλάζοντας την ισορροπία της ισχύος στον κλάδο. Οι νέες τεχνολογίες θα επιταχύνουν ίσως τις ανισορροπίες, καθώς οι γίγαντες του λιανεμπορίου επενδύουν πολύ μεγάλα ποσά, δεκάδες δις δολαρίων στην ανάπτυξη τεχνολογιών, διαδραματίζοντας ηγετικό ρόλο. Τίθενται νέες προκλήσεις, όπως ο κόσμος του omnichannel, η μεγάλη ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, η ύπαρξη δεδομένων, η αλλαγή στους τρόπους πληρωμής και άλλες.
Υπάρχουν ενδείξεις ανάκαμψης αλλά η κρίση δεν θα παύσει απότομα.

Ο Κώστας Παπαδάκης, Senior Social Dialogue and Governance Specialist ILO, είπε ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας υπερβαίνει κατά 4 φορές τον αντίστοιχο της οικονομικής κρίσης, λέγοντας χαρακτηριστικά πως σε διεθνές επίπεδο οι ώρες εργασίας υποχώρησαν κατά 9%, απώλεια που αντιστοιχεί σε 255 εκ. θέσεις εργασίας. Το επίπεδο της ανεργίας παγκοσμίως διαμορφώθηκε σε 6,1%, μέγεθος όμως που υποεκτιμά τα πραγματικά αποτελέσματα στην αγορά, καθώς 81 εκ. άτομα βρίσκονται σε αδράνεια. Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ανάκαμψης αλλά η κρίση δεν θα παύσει απότομα, με την ανάκαμψη να κινδυνεύει να καταστεί άνιση. Κατόπιν, έκανε ειδική αναφορά στον κοινωνικό διάλογο λέγοντας πως μέσα στους πρώτους 11 μήνες τις πανδημίας υπεγράφησαν 390 εθνικές/γενικές κλαδικές συμφωνίες από 102 χώρες, με ισχυρές διασυνδέσεις με τα κατά τόπους σχέδια ανάκαμψης.

Ο Πάνος Λιαργκόβας, πρόεδρος του ΚΕΠΕ σημείωσε πως το ξέσπασμα της πανδημίας Covid-19 και η επιβολή των μέτρων περιορισμού στις μετακινήσεις που ακολούθησε, επέφεραν ισχυρό πλήγμα στον κλάδο λιανικού εμπορίου της χώρας. Επεσήμανε ότι το ΚΕΠΕ διερεύνησε κατά πόσο αυτό το ισχυρό πλήγμα στον κλάδο λιανικού εμπορίου μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες και στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας.

Ο Νικόλαος Βέττας γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ σημείωσε ότι σε μακροοικονομικό επίπεδο οι επιπτώσεις της πανδημίας είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικές (ύφεση μεταξύ -8% και -9%), ειδικά αν υπολογιστεί η αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας το 2019 αλλά και ο αποπληθωρισμός. Υπογράμμισε ότι το λιανικό εμπόριο, από κοινού με τον τουρισμό, τις μεταφορές και την εστίαση, προσέφερε ισχυρά στηρίγματα στην απασχόληση κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Επισήμανε τη σημασία της αλλαγής του παραγωγικού υποδείγματος στον τουρισμό και ιδιαίτερα στο λιανικό εμπόριο το οποίο θα πρέπει να αξιοποιήσει την τεχνολογία και τα δεδομένα. Υπογράμμισε, δε, την αναγκαιότητα ενός νέου Κοινωνικού Συμβολαίου αλλά και ενός νέου παραγωγικού υποδείγματος.

Ο Σπύρος Πρωτοψάλτης, διοικητής του ΟΑΕΔ υποστήριξε ότι από το ξεκίνημα της πανδημίας ο ΟΑΕΔ βρέθηκε άμεσα στην πρώτη γραμμή για την αποτελεσματική στήριξη του εργατικού δυναμικού, θέτοντας ως στόχο να αντιμετωπίσει την πρόκληση ως μία ευκαιρία για μεγάλες αλλαγές σε μικρό χρονικό διάστημα. Τόνισε ότι ο οργανισμός επέδειξε ευελιξία και γρήγορα αντανακλαστικά και υλοποίησε με ταχύτητα έκτακτα μέτρα, ενδυναμώνοντας το κοινωνικό δίχτυ προστασίας και ενεργοποιώντας με «νέα γενιά» ενισχυμένων και απλουστευμένων προγραμμάτων απασχόλησης και επιπλέον δημιουργώντας χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και σημειώνοντας ιστορικό ρεκόρ απορροφητικότητας στον ιδιωτικό τομέα.

Η στήριξη στον τουρισμό, θα επιστρέψει στην οικονομία πολλαπλάσια

Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Γιώργος Καρανίκας επεσήμανε πως οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης ήταν ασύμμετρες, δηλαδή ο αντίκτυπός της διαφοροποιείται αναλόγως του κλάδου του μεγέθους της επιχείρησης. Η πανδημία συνιστά ιδιαίτερη απειλή για τις εμπορικές επιχειρήσεις καθώς το 88% αυτών θεωρεί πως ο Covid-19 θα επηρεάσει αρνητικά τον κύκλο εργασιών, ενώ το 56% των επιχειρήσεων εκτιμά πως η πτώση του κύκλου εργασιών θα υπερβεί το 40%.
Παράλληλα, καταγράφηκε στασιμότητα οφειλών σε εφορία και ταμεία λόγω του μέτρου των αναστολών, γεγονός που αναδεικνύει την αγωνία των επιχειρήσεων και ανέφερε πως η προσφυγή σε παρεμβάσεις όπως η επιστρεπτέα και η αποζημίωση ειδικού σκοπού διογκώνουν την ανησυχία για την επόμενη ημέρα, όταν θα αποσυρθεί η «τεχνική υποστήριξη» της οικονομίας. Υπογράμμισε πως η αβεβαιότητα επιτείνεται από το γεγονός ότι ο χρόνος επιστροφής στην κανονικότητα εκτιμάται ότι θα φθάσει τουλάχιστον τα 2 χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό, ανέφερε, πως μόνο για τις επιχειρήσεις λιανικής που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας το Μάρτιο του 2020 στο λιανικό, η ετήσια υποχώρηση του κύκλου εργασιών ανήλθε σε 20,1%. Μεγάλο πρόβλημα χαρακτήρισε την αύξηση του αριθμού των απειλούμενων από 18% σε 35% που αποκαλύπτει το μεγαλύτερο κίνδυνο της πανδημίας, δηλαδή τη μετατροπή υγειών επιχειρήσεων σε προβληματικές.

Ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ σημείωσε ότι η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και η έξοδος από την ύφεση έχει ως αναγκαία συνθήκη και προϋπόθεση την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας. Το δεύτερο ζήτημα που έθιξε είναι ότι η ύφεση δεν έπληξε ισομερώς όλους τους τομείς, τους κλάδους και τις επιχειρήσεις.
Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία -τόσο αυτά που προέρχονται από επίσημες πηγές όσο και εκείνα που προέρχονται από τις έρευνες του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ – η ύφεση δεν έπληξε στον ίδιο βαθμό και με την ίδια σφοδρότητα όλους τους κλάδους και τις επιχειρήσεις. Αυτό γίνεται εμφανές από την απλή παρατήρηση των δεικτών των σχετικών με τον κύκλο εργασιών και κυρίως με τη ρευστότητα των επιχειρήσεων. Επομένως, τόνισε, επαρκής συνθήκη για το «μετά» και την επανεκκίνηση είναι ή διασφάλιση της ισότητας ευκαιριών για όλους τους κλάδους και όλες τις επιχειρήσεις. Το τρίτο ζήτημα που ανέφερε είναι η άρση του διαχωρισμού και της διάκρισης, όπως αυτή αποτυπώνεται στα κείμενα πολιτικής αλλά και στα αναπτυξιακά σχέδια ανάμεσα στις μεγάλες αφενός και τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις αφετέρου. Το ζήτημα, δηλαδή, είπε, δεν είναι ο διαχωρισμός τους αλλά η σχέση τους.

Ο Γιάννης Παναγόπουλος, πρόεδρος της ΓΣΕΕ εστίασε στο γεγονός ότι η πανδημική κρίση αποκάλυψε την ευθραυστότητα του συστήματος δημόσιας υγείας, της αγορά εργασίας και της ελληνικής οικονομίας. Επισήμανε ότι το 2020, όπως και το πρώτο τρίμηνο του 2021, η αγορά εργασίας αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου κρίση σε θέσεις εργασίας, εισοδήματα και επίπεδα επισφάλειας και αβεβαιότητας.
Η διευρυμένη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών αλλάζει θεμελιακές ισορροπίες για τους εργαζόμενους, ενώ αυξάνονται οι κίνδυνοι για ανεξέλεγκτη υπερεργασία, εντατικοποίηση και παραβίαση της προσωπικής και οικογενειακής ζωής τους. Τόνισε πως η τηλεργασία πρέπει να είναι επιτρεπτή μόνο εφόσον το σύστημα εφαρμογής της ρυθμίζεται από συλλογική σύμβαση εργασίας. Υπογράμμισε πως το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα στο επίκεντρο της οικονομικής πολιτικής πρέπει να είναι η βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας. Τόνισε πως οι πόροι που θα χρηματοδοτήσουν το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπορούν να πυροδοτήσουν την αναγκαία αλλαγή αναπτυξιακού υποδείγματος. Παραπέμποντας σε συγκεκριμένη πρόταση της ΓΣΕΕ για την μετάβαση της χώρας σε ένα βιώσιμο υπόδειγμα ανάπτυξης, με ισορροπημένη διάσταση τομεακής πολιτικής και δημιουργίας θέσεων εργασίας που θα επιταχύνουν τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό της οικονομίας.

Ο Ευθύμιος Βιδάλης πρόεδρος Εκτελεστικής Επιτροπής ΣΕΒ εστίασε στο ότι η πανδημία, εκτός από μια μεγάλη κρίση είναι και μια μεγάλη ευκαιρία για όλους, να μάθουμε και να εξελιχθούμε, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
Υποστήριξε ότι ως χώρα κάναμε ένα άλμα ψηφιοποίησης, πολιτεία και επιχειρήσεις, σε τομείς όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο, την εφοδιαστική αλυσίδα και την τηλεργασία. Παράλληλα, αναδείχθηκαν τα χαρακτηριστικά που ενισχύουν την ανθεκτικότητα και συνδέονται με την καινοτομία ,την εξωστρέφεια το παραγωγικό και επιχειρηματικό μέγεθος, αλλά και τις δεξιότητες και προσαρμοστικότητα του ανθρώπινου δυναμικού σε όλα σχεδόν τα επαγγέλματα. Όπως είπε, ζητούμενο τώρα είναι να κινηθούμε προς ένα παραγωγικό υπόδειγμα με μακρόπνοη προοπτική, με όρους πράσινης ανάπτυξης και βιωσιμότητας, για ανάπτυξη και επενδύσεις. Σε αυτή την κατεύθυνση, τόνισε πως το φορολογικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, η κινητροδότηση μικρών, μεσαίων και μεγάλων επενδύσεων και η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης μπορούν να αλλάξουν το τοπίο. Σημείωσε πως ο ΣΕΒ με εποικοδομητική λογική, τεκμηριωμένη προσέγγιση και συνεργασία με την πολιτεία, τους κοινωνικούς εταίρους και την κοινωνία θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του ώστε η χώρα να πετύχει την πολυπόθητη ανάπτυξη.

Ο Γιάννης Ρέτσος, πρόεδρος του ΣΕΤΕ ανέδειξε τη σημασία που έχει σήμερα, περισσότερο από ποτέ, η συνεργασία και η ανάπτυξη συνεργειών μεταξύ όλων των κλάδων της οικονομίας, για την έξοδο από την κρίση που προκάλεσε η πανδημία. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην αλληλεξάρτηση που έχει ο ελληνικό τουρισμός με το ελληνικό εμπόριο, επισημαίνοντας τα οφέλη που προκύπτουν για την οικονομία και την απασχόληση από την ανάπτυξη των δύο τομέων. Σε ότι αφορά τον τουρισμό, ο κ. Ρέτσος σημείωσε ότι ο τομέας δέχθηκε ισχυρό πλήγμα, τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε διεθνές επίπεδο, ως αποτέλεσμα των περιοριστικών μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Παρά ταύτα, φιλοδοξεί και σε αυτή την κρίση, όπως και την περίοδο της δεκαετούς δημοσιονομικής προσαρμογής, να είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής της επόμενης ημέρας. Κλείνοντας, ο πρόεδρος υπογράμμισε ότι η στήριξη που δέχεται ο τουρισμός σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, θα επιστρέψει στην ελληνική οικονομία πολλαπλάσια, επισημαίνοντας ότι η ανταπόδοση μπορεί να είναι εντυπωσιακή.

Ο Αθανάσιος Σαββάκης, πρόεδρος του ΣΒΕ επεσήμανε τη βαρύτητα της μεταποίησης τόσο για τον αριθμό όσο και για την ποιότητα των θέσεων εργασίας αλλά και για την ίδια την κοινωνία απέναντι στις προκλήσεις της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης και της ψηφιοποίησης. Τόνισε την ανάγκη ισχυροποίησης των δεσμών μεταξύ βιομηχανίας, τουρισμού και εμπορίου και ιδιαίτερα την ανάγκη πραγματικής μεταβολής του παραγωγικού μοντέλου με την αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ.
Σημείωσε πως οι επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης έπληξαν κάποιους κλάδους περισσότερο από άλλους και αυτό σημαίνει πως κάποιες χώρες θα πάνε καλύτερα από άλλες με τη λήξη της πανδημίας. Η οικονομία θα πρέπει να εστιάσει στα διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα, αλλά και σε εκείνα υψηλής ζήτησης και προστιθέμενης αξίας. Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στα συμπεράσματα της έρευνας του ΣΒΕ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό τονίζοντας πως υιοθετείται μεν αλλά με αργούς ρυθμούς και με αδυναμίας και ως εκ τούτου οι επιχειρήσεις χρειάζονται κίνητρα. Επιπλέον, υπογράμμισε την αξία επιμόρφωσης του προσωπικού αλλά και την παροχή κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως άμεσες ενισχύσεις, αυξημένα ποσοστά επιχορηγήσεων και χαμηλότοκα δάνεια, λέγοντας πως η βιομηχανία της περιφέρειας, παρά την αρνητική συγκυρία, θέλει να παραμείνει αισιοδοξεί και προς το παρόν τηρεί στάση αναμονής.
Το 40% των καταναλωτών δηλώνει ότι θα αγοράσει το 2021-2022 περισσότερα προϊόντα.

Ο Νικήτας Κωνσταντέλλος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ICAP σημείωσε πως οι πρωτόγνωρες συνθήκες στις οποίες κλήθηκαν να λειτουργήσουν οι επιχειρήσεις κατέδειξε την αδήριτη ανάγκη για τον τάχιστο ψηφιακό μετασχηματισμό τους. Ανέφερε ότι στοιχεία από κλαδικές μελέτες της ICAP δείχνουν ότι ο κλάδος των Supermaket, ένας από τους λίγους κλάδους που επηρεάστηκε θετικά από την πανδημία, εξαπλασίασε το 2020 τις πωλήσεις του. Ο δε κλάδος των Αλυσίδων Καταστημάτων Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών Οικιακών Συσκευών διπλασίασε τις online πωλήσεις το 2020 φτάνοντας πλέον το 18% των συνολικών πωλήσεων. Για την μετά covid-19 εποχή, τόνισε πως οι εταιρείες του λιανεμπορίου πρέπει με ταχύτητα να μετασχηματιστούν με τη βοήθεια συμβούλων.

Ο Νικόλαος Βουνισέας, Senior Partner KPMG τόνισε την ανάγκη του ψηφιακού μετασχηματισμού ως την άμεση προτεραιότητα όλων των εταιρειών αλλά και την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης τους στην τεχνολογία, καθώς θα είναι το μέσο για την επιτυχία του εμπορίου στο μέλλον. Εν μέσω πανδημίας, το ηλεκτρονικό εμπόριο στη χώρα σημείωσε ισχυρή άνοδο τάση που εκτιμάται ότι θα παραμείνει και στη μετά Covid-19 εποχή.. Η αύξηση φωνητικής υποστήριξης, η αύξηση χρήσης του ενιαίου και πολύ-καναλικού εμπορίου και το Artificial Intelligence (AI) είναι μερικές από τις τεχνολογικές τάσεις που θα αλλάξουν το εμπόριο. Υποστήριξε ότι η εκπαίδευση, τα logistics και η αμεσότητα είναι τα εργαλεία που θα εξελίξουν το εμπόριο στο μέλλον.

Ο Γιώργος Τσόπελας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος McKinsey and Co σημείωσε πως η πανδημία έχει επιφέρει επιτάχυνση της ψηφιοποίησης και της οικονομικής βιωσιμότητας. Είναι χαρακτηριστικό πως το 40% των καταναλωτών δηλώνει ότι θα αγοράσει το 2021-2022 περισσότερα προϊόντα που σχετίζονται με την καταναλωτική βιωσιμότητα. Σύμφωνα με τον κ. Τσόπελα, η εξέλιξη αυτή θα επιφέρει διάνοιγμα των μικρών και των μεγάλων επιχειρήσεων. Υπογράμμισε πως αυτό αφορμή ήταν και από το γεγονός της αναγκαιότητας επένδυσης σημαντικών κεφαλαίων στην ψηφιοποίηση και στην ανάλυση δεδομένων (advance analytics). Ο κ. Τσόπελας ανέφερε πως οι ΜμΕ θα αντιμετωπίσουν συγκριτικό μειονέκτημα σε σχέση με αυτό, τονίζοντας ωστόσο πως ο κλάδος του λιανικού εμπορίου είναι ένας ιδιαίτερα ισχυρός κλάδος.

Ο Παναγιώτης Αλαμάνος, διευθύνων σύμβουλος ΣΟΛ Crowe τόνισε πως στο ζήτημα της ψηφιοποίησης η πανδημία λειτούργησε ως ένας επιταχυντής που ανάγκασε τις επιχειρήσεις να υιοθετήσουν και να δοκιμάσουν πράγματα που σε κανονικές συνθήκες δεν θα έκανα ποτέ ή θα έκαναν με πιο αργούς ρυθμούς. Υπογράμμισε πως στο μέλλον το λιανεμπόριο δεν μπορεί παρά να είναι υβριδικό, η δυνατότητα της εκ του σύνεγγυς εμπειρίας δεν μπορεί να αντικατασταθεί τουλάχιστον όχι με την σημερινή τεχνολογία. Όσοι έμποροι μπορέσουν να ισορροπήσουν σε αυτό το νέο πολυκαναλικό τοπίο θα έχουν ξεκάθαρο πλεονέκτημα, πρόσθεσε. Αναφορικά με τις οικογενειακές επιχειρήσεις υποστήριξε ότι πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως ο νέος κόσμος του λιανεμπορίου είναι πολυκαναλικός και απαιτεί την όσο το δυνατόν ταχύτερη και αποτελεσματικότερη προσαρμογή της επιχείρησης σε αυτόν μέσω των αναγκαίων αλλαγών στην δομή της εταιρίας και μέσω της εκπαίδευσης των ανθρώπων.

Υποχώρηση της επιδείνωσης, αλλά 4 στις 10 φοβούνται «λουκέτο»

Όπως προκύπτει από την εξαμηνιαία έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, στο δεύτερο εξάμηνο του 2020 η γενική εικόνα δείχνει μικρή υποχώρηση της επιδείνωσης, ωστόσο καταγράφονται σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των επιχειρήσεων.
Συγκεκριμένα σχεδόν 1 στις 4 επιχειρήσεις δεν έχει καθόλου ταμειακά διαθέσιμα, ενώ για επίσης 1 στις 4 επιχειρήσεις τα ταμειακά διαθέσιμα δεν επαρκούν για περισσότερο από ένα μήνα. Με άλλα λόγια, η 1 στις 2 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις έχουν ταμειακά διαθέσιμα το πολύ για ένα μήνα.
Δυσμενέστερη είναι η εικόνα όσον αφορά τα ταμειακά διαθέσιμα το επιχειρήσεων που ανέστειλαν την λειτουργία τους με κρατική εντολή και ιδίως των επιχειρήσεων εστίασης. Το 36,1% των επιχειρήσεων που ανέστειλαν την λειτουργία τους δεν έχουν καθόλου ρευστότητα, ενώ για το 22,5% τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν το πολύ για ένα μήνα. Χειρότερη φαίνεται πως είναι η κατάσταση για τις επιχειρήσεις εστίασης καθώς το 44,1% δεν έχει καθόλου ταμειακά διαθέσιμα, ενώ για το 19,2% επαρκούν το πολύ για ένα μήνα.

Προσδοκίες για το επόμενο εξάμηνο

4 στις 10 (38,2%) μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις εκφράζουν τον φόβο για ενδεχόμενη διακοπή της δραστηριότητας τους κατά το επόμενο διάστημα.
Το 53,6% των επιχειρήσεων περιμένει μείωση του κύκλου εργασιών, το 52,8% μείωση της ζήτησης, το 54,6% μείωση των παραγγελιών, το 56,7% μείωση της ρευστότητας, ενώ μόλις το 6% των επιχειρήσεων προτίθεται να κάνει κάποιου είδους επένδυση.
Το 7,4% των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων εκτιμά πως θα κάνει προσλήψεις το Β εξάμηνο του 2021 έναντι του 3,4% που δηλώνει πως θα προχωρήσει σε μειώσεις προσωπικού και του 84,1% που δήλωσε πως θα το κρατήσει σταθερό.
Το 63,1% των επιχειρήσεων θεωρεί πως η οικονομική κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία θα διαρκέσει για τουλάχιστον 2 χρόνια με τους επιχειρηματίες της εστίασης να καταγράφουν το μεγαλύτερο ποσοστό απαισιοδοξίας (72%).
Ως προς τις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το επόμενο διάστημα η κατάσταση προδιαγράφεται ιδιαίτερα δυσοίωνη. Τα ποσοστά των επιχειρήσεων που εκτιμούν πως δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις το επόμενο διάστημα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση σε όλες τις κατηγορίες υποχρεώσεων σε σύγκριση με την αντίστοιχη εξαμηνιαία έρευνα του Ιουλίου του 2020.
Περίπου 1 στις 3 επιχειρήσεις δήλωσε πως δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί:
στις ασφαλιστικές της υποχρεώσεις (31,3% προς τον πρώην ΟΑΕΕ και 24,2% προς το ΙΚΑ)
στις φορολογικές της υποχρεώσεις (30,1%)
στις υποχρεώσεις ενοικίου (35,2%)
Περίπου 1 στις 4 επιχειρήσεις δήλωσε πως δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί:
στις υποχρεώσεις προς προμηθευτές (26,6%)
στις υποχρεώσεις για λογαριασμούς ενέργειας (26,3%) και λοιπούς λογαριασμούς (25,1%)
Σχεδόν 1 στις 2 (44,6%) από τις επιχειρήσεις που έχουν τραπεζικό δάνειο δήλωσε πως δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του το επόμενο διάστημα.

1. Mε το άρθρο 111 του ν. 4790/31-3-2021, παρέχεται στους μισθωτές επαγγελματικών και εμπορικών μισθώσεων, το δικαίωμα να παραταθεί μονομερώς, η διάρκεια μίσθωσής τους.

2. Το δικαίωμα αυτό ασκείται μία φορά και αποκλειστικά εντός μηνός από την δημοσίευση του νόμου, ήτοι Μ. Πέμπτη 29/4/2021.

3. Οι προϋποθέσεις για την άσκηση του παραπάνω δικαιώματος είναι:
α. Στο ακίνητο που μισθώνεται, να ασκείται δραστηριότητα που υπάγεται στα άρθρα 1, 2 και 3 του Π.Δ. 34/1995. Ειδικότερα υπάγονται οι μισθώσεις για επιχείρηση σε αυτά εμπορικών πράξεων ή άσκηση επαγγέλματος.
β. Η μίσθωση να ήταν σε ισχύ την 14.3.2020 (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 14.03.2020 ΦΕΚ.Α/64/ 14.3.2020 «Κατεπείγοντα μέτρα αντιμετώπισης της ανάγκης περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού COVID-19»), είτε λόγω της 12ετούς αρχικής νόμιμης διάρκειας των αρ.5 και 6 του Π.Δ. 34/1995, είτε λόγω της 3ετούς αρχικής νόμιμης διάρκειας του αρ.13 του ν. 242/28.2.2014 (μετά την έναρξη εφαρμογής του, την 1.3.2014), είτε λόγω παρατάσεων της διάρκειας, είτε για οιονδήποτε άλλο λόγο.
γ. Η μίσθωση να είναι ενεργή στο διάστημα από την 14.3.2020 έως και την 31.3.2021 για τους παραπάνω υπό σημείο 2 λόγους ή να έληξε στο διάστημα από την 8.11.2020 έως και την 31.3.2021. Ο νόμος δεν καταλαμβάνει τις μισθώσεις που έληξαν πριν την 8.11.2020.
δ. Η επιχείρηση να έχει κλείσει οποτεδήποτε από την 14.3.2020 και έπειτα με κρατική εντολή.
ε. Να μην οφείλονται μισθώματα
στ. Τα αυτά ισχύουν αναλογικώς και για τις υπομισθώσεις.

4. Εφόσον, πληρούνται τα ανωτέρω, ο μισθωτής έμπορος ή επαγγελματίας μπορεί να παρατείνει τη μίσθωση μονομερώς για διάστημα ίσο με το συνολικό χρονικό διάστημα που έμεινε κλειστός με κρατική εντολή.

Αναστολές, «κουρέματα» και χρηματοδοτικά «εργαλεία» 1,96 δισ. ευρώ

Την επόμενη εβδομάδα, ανάλογα με τις εισηγήσεις των λοιμωξιολόγων για το άνοιγμα κι άλλων δραστηριότητων, θα «κλειδώσουν», σύμφωνα με πληροφορίες, τα μέτρα στήριξης, που θα ισχύσουν το Μάιο.
Στον απόηχο των διαβεβαιώσεων του Πρωθυπουργού στον Alpha, ότι η… αποσωλήνωση της οικονομίας θα γίνει σταδιακά και όχι από τη μια στιγμή στην άλλη, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι και τον επόμενο μήνα θα ισχύσουν οι αναστολές συμβάσεων, οι αναστολές δόσεων ρυθμίσεων και το «κούρεμα» ενοικίων για δραστηριότητες που θα παραμείνουν «κλειστές». Ανάλογα μέτρα θα ισχύσουν και για τις πληττόμενες, ωστόσο η σχετική λίστα θα διαφοροποιηθεί και θα προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, καθώς ήδη κλάδοι έχουν ανεβάσει ρολά. Ως σενάριο εργασίας εξετάζεται να ισχύσει κριτήριο πτώσης τζίρου για το πρώτο τρίμηνο- τετράμηνο, προκειμένου κάποιος να καλυφθεί από τα μέτρα στήριξης για τους πληττόμενους.
Μπαίνοντας σε ένα κρίσιμο δίμηνο, που καλώς εχόντων των πραγμάτων θα συνοδευθεί από την άρση των περιορισμών, το οικονομικό επιτελείο θα ενεργοποιήσει μια δέσμη χρηματοδοτικών «εργαλείων», με δύναμη πυρός που αγγίζει τα 2 δις ευρώ.

Επιστρεπτέα

Τη Δευτέρα αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα για την Επιστρεπτέα 7, η οποία θα «μοιράσει» 1 δις ευρώ. Ο μεγάλος όγκος των πληρωμών θα γίνει την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου και την πρώτη του Μαίου. Οι ωφελούμενοι αναμένεται να ξεπεράσουν τις 300.000 επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από 600.000 εργαζομένους.
Στόχος είναι να καλυφθούν συνολικά για το πρώτο τρίμηνο και όσοι δεν κατάφεραν να μπουν στην Επιστρεπτέα 6, επειδή ενδεχομένως δεν παρουσίαζαν επαρκή μείωση εσόδων τον Ιανουάριο κι αυτό θα ευνοήσει ιδιαιτέρως τις εμπορικές επιχειρήσεις. Το ύψος της ενίσχυσης για τις ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζόμενους και χωρίς ταμειακή που πληρούν τα κριτήρια θα είναι ίσο με 1.000 ευρώ, ενώ για τα νομικά πρόσωπα και τις λοιπές ατομικές επιχειρήσεις, θα είναι κατ’ ελάχιστο 1.000 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως τις 100.000 ευρώ, ανάλογα με το ποσό που προκύπτει από τον μαθηματικό τύπο.
Θα υπάρχουν αυξημένα κατώτατα όρια για επιχειρήσεις στις οποίες έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα και πλήττονται άμεσα: 1.000 ευρώ χωρίς εργαζομένους, 2.000 ευρώ με έως 5 εργαζόμενους, 4.000 ευρώ με έως 20 εργαζόμενους και 8.000 ευρώ για άνω των 20 εργαζομένων.

Αυξημένη αποζημίωση ειδικού σκοπού

Αμέσως μετά τις πληρωμές της Επιστρεπτέας θα ξεκινήσει η καταβολή 130 εκατ. Ευρώ σε περίπου 100.000 επιχειρήσεις των κλάδων στους οποίους εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα κατά τον Απρίλιο. Οι επιχειρήσεις αυτές απασχολούν έως 50 εργαζόμενους και είναι δικαιούχοι αυξημένης αποζημίωσης ειδικού σκοπού, χωρίς να ληφθεί υπόψη το κριτήριο μείωσης τζίρου.
Ενδεικτικά, κλάδοι που εντάσσονται στην ενίσχυση είναι: Τουρισμός, Ξενοδοχεία, Καταλύματα, Ταξιδιωτικά γραφεία, Μεταφορές, ΚΤΕΛ, Τουριστικά λεωφορεία, Πλωτές μεταφορές, Ενοικιάσεις σκαφών, Πολιτισμός, Θέατρα, Κινηματογράφοι, Συναυλιακοί χώροι, Πολιτιστική εκπαίδευση, Σχολές χορού, Τέχνες του θεάματος, Βιβλιοθήκες, Μουσεία, Ζωολογικοί κήποι, Αθλητισμός, Αθλητικές εγκαταστάσεις, Γυμναστήρια, Αθλητική εκπαίδευση, Καταστήματα ΟΠΑΠ, Παιδότοποι, Πάρκα αναψυχής, Φυσική ευεξία, Οργάνωση συνεδρίων και εμπορικών εκθέσεων κ.λ.π.

Η αποζημίωση διαμορφώνεται ως εξής:
1.000 ευρώ για επιχειρήσεις που απασχολούν 0 έως 5 εργαζόμενους.
2.000 ευρώ για επιχειρήσεις που απασχολούν 6 έως 20 εργαζόμενους.
4.000 ευρώ για επιχειρήσεις που απασχολούν 21 έως 50 εργαζόμενους.
Αυτή η αποζημίωση είναι μη επιστρεπτέα, είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα.

Επιδότηση πάγιων δαπανών

Ως τα τέλη Μαίου θα «τρέξει» με 500 εκατ. Ευρώ η επιδότηση επιχειρήσεων με εργαζομένους, μέσω πιστωτικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή μελλοντικών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων.
Η ενίσχυση θα υπολογιστεί ως ποσοστό των παγίων δαπανών που πραγματοποιήθηκαν εντός του 2020 και δεν έχουν καλυφθεί από τις ενισχύσεις που έχουν δοθεί από το κράτος. Το ποσοστό της ενίσχυσης θα διαφοροποιείται με βάση τη πτώση του τζίρου, καθώς θα είναι υψηλότερο για επιχειρήσεις που είχαν πτώση τζίρου άνω του 60%.
Οι επιχειρήσεις που θα είναι επιλέξιμες θα πρέπει να ανήκουν σε πληττόμενους κλάδους, να απασχολούν τουλάχιστον έναν εργαζόμενο με εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης, να έχουν υποβάλει όλες τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ και τις δηλώσεις Ε3 για την περίοδο που υποχρεούνται, να παρουσιάζουν ζημιά προ φόρων τουλάχιστον 30% είτε σε σχέση με τα ακαθάριστα έσοδά τους, είτε σε σχέση με τα συνολικά έξοδά τους για το 2020, να παρουσιάζουν πτώση τζίρου τουλάχιστον 30% το 2020 σε σχέση με το 2019. Ειδική πρόβλεψη, ωστόσο, θα υπάρχει για τις νέες επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις που απέκτησαν πρόσφατα υποκατάστημα, δίνοντας έμφαση στο κριτήριο της ζημιάς, και όχι σε αυτό της πτώσης τζίρου.
Μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαίου- καλώς εχόντων των πραγμάτων- θα ανοίξει και η πλατφόρμα για την ειδική ενίσχυση της εστίασης με 330 εκατ. Ευρώ, από την οποία υπολογίζεται ότι θα ωφεληθούν περίπου 35.000 επιχειρήσεις του κλάδου, ενώ θα αποσαφηνιστεί το αντίστοιχο πλαίσιο επιδότησης για τον Τουρισμό με περίπου 350 εκατ. Ευρώ, αλλά και για άλλες δραστηριότητες όπως τα γυμναστήρια, οι παιδότοποι κ.λ.π.

Τα οφέλη για μισθωτούς, ελεύθερους επαγγελματίες και εργοδότες

Διπλή ανάσα για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, αλλά και για χιλιάδες άλλους φορολογουμένους δίνει η απαλλαγή και το 2022 από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης σε συνδυασμός με την επέκταση των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών.
Μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα, ελεύθεροι επαγγελματίες – αυτοαπασχολούμενοι (για τα εισοδήματα του 2021), όσοι έχουν εισοδήματα από ενοίκια και όσοι λαμβάνουν μερίσματα θα γλιτώσουν από την εισφορά αλληλεγγύης και το επόμενο έτος ενώ θα έχουν και επιπλέον όφελος από τις μειωμένες – κατά 3%- ασφαλιστικές εισφορές.
Πρακτικά, οι φορολογούμενοι του ιδιωτικού τομέα θα διατηρήσουν και τον επόμενο χρόνο την αύξηση των καθαρών αποδοχών που είδαν από τις αρχές του 2021. Για παράδειγμα, εργαζόμενος με 2 παιδιά και αποδοχές 1.500 ευρώ, έχει μηνιαία αύξηση περίπου 23 ευρώ, λόγω της μείωσης της παρακράτησης φόρου και των ασφαλιστικών του εισφορών.
Στην εκκαθάριση των φετινών δηλώσεων, όφελος θα δουν και οι επαγγελματίες, καθώς πέρα από τη μείωση του εισαγωγικού συντελεστή της φορολογικής κλίμακας, όσοι δηλώσουν πάνω από 12.000 ευρώ εισόδημα, θα απαλλαγούν κι από την εισφορά αλληλεγγύης. Το ίδιο θα ισχύσει και στην εκκαθάριση του 2022.
Επί της ουσίας, περισσότεροι από 1,2 εκατ. φορολογούμενοι θα απαλλαγούν και το 2022 από την εισφορά αλληλεγγύης αλλά και τις ασφαλιστικές εισφορές, με το κόστος για τον προϋπολογισμό να ανέρχεται σε 1,6 δισ. ευρώ.

Ειδικότερα, από τις κυβερνητικές εξαγγελίες ωφελούνται οι εξής:

Μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα για τα εισοδήματα που αποκτούν από την 1η Ιανουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022. Η απαλλαγή από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης δεν ισχύει για τους φορολογουμένους οι οποίοι τα 2 προηγούμενα έτη πιάστηκαν στην παγίδα των τεκμηρίων. Από το φετινό Ιανουάριο οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα “βλέπουν” μια έμμεση αύξηση στους μισθούς εξέλιξη η οποία δεν πρόκειται να αναστραφεί την επόμενη χρονιά. Για παράδειγμα, εργαζόμενος με 2 παιδιά και αποδοχές 1.500 ευρώ, έχει μηνιαία αύξηση περίπου 23 ευρώ, λόγω της μείωσης της παρακράτησης φόρου και των ασφαλιστικών του εισφορών.
Ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι για τα εισοδήματα του 2021 που θα δηλωθούν το 2022, καθώς και οι αγρότες.
Όσοι έχουν εισοδήματα από ενοίκια. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης που αποκτά εισοδήματα 25.000 ευρώ από ενοίκια θα έχει όφελος ύψους 426 ευρώ από την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης το 2022.

Όσοι λαμβάνουν μερίσματα

Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μονιμοποιήσει την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους τους φορολογούμενους 2023. Στοχεύει επίσης να ολοκληρώσει τη μείωση των ασφαλιστικών κατά 5 μονάδες, να καταργήσει το Τέλος Επιτηδεύματος, να έχει ολοκληρώσει τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30%, να μειώσει τους συντελεστές ΦΠΑ κατά 2 μονάδες, όπως δηλαδή προέβλεπε ο σχεδιασμός πριν «σκάσει» η πανδημία.