Πρόεδρος της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε.

Το βασικότερο απ’ όλα κατά την άποψή μου είναι να αντιληφθούν τα πολιτικά κόμματα, συμπεριλαμβανομένης και της κυβέρνησης, ποια είναι η δομή της ελληνικής επιχειρηματικότητας

Η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας και η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση μέσα από πανδημίες ή από την ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός που είχαμε να δούμε 25 χρόνια, άλλαξε τις σχέσεις των επιχειρήσεων με τους πελάτες τους, και στο επίπεδο λιανικής αλλά και στο επίπεδο χονδρικής. Βλέπουμε να ξανά εμφανίζεται το παζάρι – που πάντα υπήρχε ιδίως στην χονδρική – αλλά πλέον οι πελάτες ψάχνουν τις λεπτομέρειες, θέλουν τα πάντα και τα θέλουν σε χαμηλό κόστος χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους το κόστος που έχει μια επιχείρηση, είτε είναι παραγωγική είτε είναι στο επίπεδο των υπηρεσιών.

Συνέντευξη στον Τάσο Σπανούδη

Αυτό θεωρείτε ότι είναι από τα μεγαλύτερα πλήγματα της κρίσης;
Είναι σαφές. Αλλαγή νοοτροπίας. Ο Έλληνας ήταν πάντα ένας καλός καταναλωτής. Εγώ προέρχομαι από τον κλάδο της εστίασης. Κάποτε σταματάγαμε τον πελάτη από το να παραγγέλνει. Τώρα είναι όλα μετρημένα, ένα κυρίως πιάτο, μια σαλάτα, το σκέφτεται να πάρει ένα μπουκάλι κρασί. Έχει αλλάξει η νοοτροπία του. Ακόμα και στη μαζική εστίαση, θέλει την καλύτερη δεξίωση πχ σε ένα γάμο, αλλά να είναι και πάμφθηνη. Αυτός ο συνδυασμός δεν έχει εφευρεθεί ακόμα.

Κε Πρόεδρε, θα ήθελα να μου κάνετε ένα σχόλιο για το σχήμα της νέας κυβέρνησης που θα έχουμε για τα 4 επόμενα χρόνια. Και όταν λέω σχόλιο εννοώ, θεωρείτε ότι θα έρθουμε πιο κοντά στο να βρεθούν κάποιες ουσιαστικές λύσεις για τα προβλήματα που έχουν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι;
Περάσαμε δύο εκλογικές αναμετρήσεις σε σχεδόν λιγότερο από ένα μήνα. Και ο ελληνικός λαός αποφάσισε. Και η ετυμηγορία του είναι σεβαστή και το μήνυμα ξεκάθαρο και ίσως ένα από τα πιο σοβαρά μηνύματα, γιατί πρώτη φορά είδαμε τη διαφορά μεταξύ κυβερνώντος κόμματος και αξιωματικής αντιπολίτευσης να ξεπερνά τις 20 μονάδες. Είναι πρωτοφανές στη μεταπολεμική ιστορία, στη μεταδιδακτορική περίοδο. Από την άλλη πλευρά, δε σημαίνει ότι το αποτέλεσμα των εκλογών έφερε λύση στα μεγάλα προβλήματα που έχουν οι έμποροι και οι βιοτέχνες. Δηλαδή, δεν άλλαξε τίποτα στο θέμα της χρηματοδότησης και της ρευστότητας στις επιχειρήσεις. Άρα τα προβλήματα που είχαμε προ εκλογών εξακολουθούν να ισχύουν τα ίδια, είναι κατά την άποψή μου 3-4 κυρίαρχα προβλήματα που αφορούν όλους τους κλάδους και βεβαίως μετά και εξειδικευμένα ζητήματα ανά κλάδο από τους 29 κλάδους που εκπροσωπεί η ΓΣΕΒΕΕ.
Αν ξεκινήσω από τα προβλήματα όλων των κλάδων, των μικρών επιχειρήσεων, των πολύ μικρών αυτοαπασχολούμενων, τα προβλήματα παραμένουν και είναι η χρηματοδότηση, παραμένει το υψηλό κόστος της λειτουργίας των επιχειρήσεων, πλέον και λόγω ενεργειακής κρίσης και πληθωρισμού. Έχουμε πάει σε έναν πληθωρισμό απληστίας κατά την άποψή μου. Οι πάρα πολλές ανατιμήσεις ή οι διαφορές κόστους και τελικά τιμής στον καταναλωτή, είναι πολύ μακριά. Υπάρχει λοιπόν ένα σκοτεινό σημείο.

Και αυτό ισχύει σε πάρα πολλούς κλάδους της οικονομίας, ειδικά σε αυτούς που τους διογκώνει σε τεράστιο επίπεδο το κόστος της πρώτης ύλης. Με αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με τη φορολογία, την έλλειψη χρηματοδότησης, το εργασιακό κόστος, το μη μισθολογικό κόστος, να δημιουργούνται ανυπέρβλητα προβλήματα βιωσιμότητας για τις επιχειρήσεις.
Ένα επίσης μεγάλο θέμα που απασχολεί όλους τους επαγγελματίες εμπόρους βιοτέχνες είναι το θέμα που έχει να κάνει με το ιδιωτικό χρέος. Βλέπουμε ότι κατά την τελευταία διετία ας πούμε, στον ΕΦΚΑ είχαμε αυξημένες ληξιπρόθεσμες οφειλές κατά 10-11 δισεκατομμύρια. Επιπλέον προς το δημόσιο για το 2022 είχαμε μια αύξηση των ληξιπρόθεσμων της τάξεως των 10 δισεκατομμυρίων, παρά την υπέρ είσπραξη που έλεγε ο προηγούμενος Υπουργός οικονομικών, ο κύριος Σταϊκούρας.
Έχουμε ένα τεράστιο θέμα για τους επαγγελματίες που αφορά τα κόκκινα δάνεια και τα funds. Μην ξεχνάμε ότι πάρα πολλοί επαγγελματίες έμποροι βιοτέχνες για να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά σχέδια στις επιχειρήσεις τους δανείστηκαν βάζοντας υποθήκη την πρώτη τους κατοικία.
Αυτό είναι ένα θέμα που αφορά όχι μόνο τους κλάδους ή τους επαγγελματίες εμπόρους βιοτέχνες, αφορά ολόκληρη την κοινωνία. Η βίαιη αρπαγή της ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων μέσα από τα funds, έχοντας πληρώσει μόλις το 10 με 15% της αξίας του δανείου - έναντι πινακίου φακής - και αναζητώντας να εισπράξουν το 100%, κατά την άποψή μου δεν μπορεί να συνεχιστεί. Διότι αν συνεχιστεί, η κοινωνική συνοχή που μπορέσαμε να κρατήσουμε όλα αυτά τα χρόνια της 15ετούς οικονομικής κρίσης θα τεθεί σε σοβαρό κίνδυνο.

Θεωρείτε ότι θα βρεθούν λύσεις για αυτά τα προβλήματα; Αναφέρατε ήδη 3 τεράστια θέματα.
Κοιτάξτε, είναι θέμα καθαρά πολιτικής. Ξέρετε το βασικότερο απ’ όλα κατά την άποψή μου είναι να αντιληφθούν τα πολιτικά κόμματα, συμπεριλαμβανομένης και της κυβέρνησης, ποια είναι η δομή της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Διαχρονικά, κατά τη διάρκεια αυτών των 15 ετών, προσπαθούσαν διάφοροι φορώντας το μανδύα επιστημονικών φορέων, παραδείγματος χάριν ινστιτούτων, να δείξουν ότι το πρόβλημα της ελληνικής επιχειρηματικότητας είναι η διάρθρωσή της, δηλαδή ότι έχουμε πολλές μικρές επιχειρήσεις και πολλούς αυτοαπασχολούμενους.

Αυτό όμως είναι και μεγάλο πλεονέκτημα, δεν συμφωνείτε;
Και πλεονέκτημα είναι αφενός και αφετέρου αυτή είναι η δομή στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα το 96,4% των επιχειρήσεων είναι μικρές και πολύ μικρές. Αν αναζητήσουμε τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διάρθρωση της επιχειρηματικότητας στα άλλα 27 κράτη-μέλη της Ε.Ε., θα δούμε ότι δεν απέχουμε.
Εάν πάρουμε ένα τρανταχτό παράδειγμα πχ της Γερμανίας, θα δούμε ότι οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, δηλαδή κάτω των 9 εργαζόμενων αποτελούν το 82% των γερμανικών επιχειρήσεων.
Άρα το πρόβλημα δεν είναι η διάρθρωση γιατί αυτή είναι η ευρωπαϊκή διάρθρωση. Το πρόβλημα είναι η έλλειψη οικονομικής δημοκρατίας στη χώρα. Δηλαδή, δεν έχω τα ίδια δικαιώματα εγώ ως μικρή επιχείρηση με μία μεγάλη επιχείρηση. Δεν έχω πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό. Δεν έχω πρόσβαση σήμερα σε ένα επίκαιρο θέμα στο ταμείο ανάκαμψης. Δεν μπορώ να μπω στο ΕΣΠΑ ενδεχομένως. Υπάρχουνε κόφτες που αποκλείουν τη συντριπτική πλειοψηφία των πολύ μικρών επιχειρήσεων από το ΕΣΠΑ 21-27, αποκλείοντας τελείως τους αυτοαπασχολούμενους και στον κλάδο της αργυροχρυσοχοΐας. Αυτοί είναι καταδικασμένοι να μη δουν ούτε 1 ευρώ, είτε είναι από το ταμείο ανάκαμψης είτε είναι από το ΕΣΠΑ.

Ποια είναι η εκτίμηση σας με το νέο Υπουργό Οικονομικών, τον κύριο Χατζηδάκη; Θα έρθουμε πιο κοντά στο να αντιληφθεί, όπως είπατε, η κυβέρνηση αυτά τα ζητήματα και να πλησιάσει πιο πολύ και τη μικρή επιχείρηση;
Η εκτίμησή μου είναι ότι θα πρέπει να μπει στο επίκεντρο των πολιτικών του Υπουργείου Οικονομικών με θετικό πρόσημο η ανάγκη επιβίωσής της μικρής και της πολύ μικρής επιχειρηματικότητας. Εάν υιοθετήσει παραδείγματος χάριν το σχέδιο Πισσαρίδη, είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσει μια πολιτική η οποία θα τείνει να κλείνει τις μικρές επιχειρήσεις. Με μέτρα όπως είναι το ωράριο και η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές για το λιανικό εμπόριο.

Το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές έχει προβληματίσει αρκετά και τους εμπόρους στον κλάδο της αργυροχρυσοχοΐας, ποια είναι η δική σας άποψη;
Στην Ελλάδα ξέρετε έχουμε το μεγαλύτερο ωράριο καταστημάτων από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Οι εμπορικές επιχειρήσεις συμπεριλαμβανομένων και των αργυροχρυσοχοείων, για τον Έλληνα καταναλωτή, λειτουργούν από τις 9:00 το πρωί μέχρι τις 14:30 το μεσημέρι και ανοίγουν πάλι στις 17:00 το απόγευμα μέχρι τις 21:00 το βράδυ.
Το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι η έλλειψη καταναλωτικής δύναμης, με το να βγάζεις την Κυριακή τους πολίτες για «shopping therapy» δεν λύνεις τα προβλήματα των μικρών επιχειρήσεων, απεναντίας τα μεγιστοποιείς, αυξάνοντας το λειτουργικό τους κόστος. Άρα δεν βοηθάει, αποτελεί ένα μέτρο που προσπαθεί να ολιγοπωλήσει την αγορά στους λίγους και ισχυρούς.
Από την άλλη εάν δεν υπάρχουν χρηματοοικονομικά εργαλεία για τις μικρές επιχειρήσεις, είναι βέβαιο ότι αυτές δεν θα μπορέσουν να αντέξουν. Μην ξεχνάμε ότι σήμερα οι επιχειρήσεις αυτές το όποιο επενδυτικό σχέδιο έχουν, το έχουν εξ ιδίων πόρων.

Διάβασα ότι προτείνετε να υπάρχει ένα μόνιμο εργαλείο χρηματοδότησης, τι ακριβώς εννοείται;
Ξέρετε οι κρίσεις πολλές φορές μας ανοίγουν τα μάτια ή μας δίνουν και ευκαιρίες. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οι επιχειρήσεις διασώθηκαν λόγω των μέτρων που πήρε η κυβέρνηση, παραδείγματος χάριν με την επιστρεπτέα προκαταβολή. Με αυτόν τον τρόπο παρέκαμψε το κράτος, το τραπεζικό σύστημα της χώρας. Διότι αν τα χρήματα αυτά πέρναγαν μέσα από τις τράπεζες, αντιλαμβάνεστε ότι θα έφταναν σε πολύ λίγους. Άρα αυτή την καλή πρακτική που βρήκε το Υπουργείο, με τη βοήθεια και τη δική μας αν θέλετε - επειδή υπήρξε μια άριστη συνεργασία μεταξύ της ΓΣΕΒΕΕ και των συναρμόδιων υπουργείων στο να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις -, δεν τη βλέπω στο ταμείο ανάκαμψης. Θα το κάνω πιο συγκεκριμένο. Η Πορτογαλία, το 40% του ταμείου ανάκαμψης το περνάει μέσα από έναν κρατικό μηχανισμό, στοχεύοντας τις μικρές της επιχειρήσεις. Εμείς το πήγαμε μέσω του συστημικού τραπεζικού συστήματος, που αποκλείει το 90% των επιχειρήσεων. Άρα είναι θέμα πολιτικής βούλησης μερικά πράγματα.
Από την άλλη όμως πλευρά, να σας πω και τα αρνητικά μας. Έχουμε περίπου 500.000 αυτοαπασχολούμενους στη χώρα, από τους οποίους περίπου το 50% κατ’ εκτίμηση ασκούν επιχειρηματικότητα ανάγκης. Δηλαδή δε βρήκαν δουλειά στο δημόσιο, δε βρήκαν και στον ιδιωτικό τομέα, ανοίγουν μια μικρή επιχείρηση, ένα μαγαζάκι για να βγάλουν το μεροκάματο. Έπειτα εμείς αλλά και η Πολιτεία τους θεωρούμε επιχειρηματίες. Δεν είναι όμως. Αν θέλουμε να τους βοηθήσουμε – γιατί πρέπει να δούμε με σοβαρά μέτρα πώς γίνεται αυτές οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε μεγέθυνση – πρέπει να τους δούμε ως μισθωτούς. Να τους δώσουμε φοροαπαλλαγές μισθωτών, κίνητρα μισθωτών. Γιατί αν αποφασίσουμε να πάμε σε μια «εθνοκάθαρση» κλείνοντας ένα μεγάλο κομμάτι της αυτοαπασχόλησης, δεν έχουμε ταυτόχρονα τους υποδοχείς, που θα απορροφήσουν την ανεργία που θα προκύψει από αυτές τις 100-200 χιλιάδες επιχειρήσεις συν τα συνβοηθούντα μέλη των οικογενειών.
Υπάρχει μια εμβληματική επένδυση στην Ελλάδα, το ελληνικό, με 10ετή διάρκεια κατασκευής του. Σε αυτή την δεκαετία με όλους τους οιωνούς καλούς θα απασχολήσει 75000 συμπολίτες μας. Θα χρειαζόμασταν το λιγότερο τέσσερις τέτοιου όγκου επενδύσεων για να μπορέσουμε να απορροφήσουμε την ανεργία που θα προέκυπτε από το κλείσιμο των αυτοαπασχολούμενων.

Κε Πρόεδρε σχετικά με το ιδιωτικό χρέος που αναφέρατε, είδαμε ότι στην τελευταία ρύθμιση που έφερε το Υπουργείο πολύ λίγοι κατάφεραν να ενταχθούν σ’ αυτή, να αναμένουμε κάποια νέα ρύθμιση;
Κε Σπανούδη είχα αναφέρει πριν από 6 – 7 μήνες στο Υπουργείο Οικονομικών ότι αυτή η ρύθμιση θα είναι αναποτελεσματική, και πράγματι σε αυτή τη ρύθμιση εντάχθηκαν κάτω από 10000 οφειλέτες σε ένα σύνολο που ξεπερνάει τις 200000. Και αυτό αποτέλεσε ένα από τα ζητήματα που συζητήσαμε την προηγούμενη εβδομάδα με τους αρμόδιους Υπουργούς και πρέπει να ομολογήσω ότι αντιλήφθηκα τον προβληματισμό τους.
Η δική μας θέση είναι πάγια. Μια ρύθμιση 120 δόσεων όπου να αφαίρει πρόστιμα και προσαυξήσεις και να δοθεί εάν θέλετε η τελευταία ευκαιρία τώρα που έχουμε μια νέα εποχή με το my Data που θα ρυθμίζει το σύνολο των χρεών, ανεξαρτήτως από το χρόνο που δημιουργήθηκαν.
Ένας από τους λόγους που κάνει την ισχύουσα ρύθμιση αναποτελεσματική είναι ότι αφορά αποκλειστικά τα χρέη που δημιουργήθηκαν κατά την ενεργειακή κρίση.
Για πολλούς η αρχική ευκαιρία με τη ρύθμιση των 120 δόσεων χάθηκε, διότι 6 μήνες μετά την έναρξη της, βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μια πρωτοφανή κατάσταση την πανδημία. Άρα σε μια τόσο μεγάλη διάρκεια οικονομικής κρίσης και μετά από δυο χρόνια πανδημίας όπου είχε δυσμενή αποτελέσματα και στο επίπεδο ληξιπρόθεσμων οφειλών, θα πρέπει να ξανά υπάρξει μια γενναία ρύθμιση.

Ποια ήταν η δικής σας αίσθηση από την συνάντηση που είχατε με το οικονομικό επιτελείο, βλέπετε να υπάρχει η σκέψη στο να ξανά δημιουργηθεί μια αντίστοιχη ρύθμιση;
Ναι, αισθάνθηκα ότι μπορεί να το σκέφτεται ο Υπουργός παρόλο που δεν ακούσαμε κάτι αντίστοιχο στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης. Αντιλαμβάνομαι όμως ότι η τρέχουσα ρύθμιση ολοκληρώνεται τέλος Ιουλίου και δεν θα μπορούσε να ανακοινώσει μια νέα σε αυτή τη χρονική περίοδο. Οπότε εάν θα έρθει κάποια νέα ρύθμιση αυτή θα πρέπει να την αναμένουμε από Σεπτέμβρη και μετά. Νομίζω όμως ότι δεν θα ξεφύγουμε από αυτή την αναγκαιότητα. Και εμείς την θέλουμε και η κυβέρνηση την χρειάζεται.

Κε Καββαδά ένα άλλο ερώτημα που έχω, όπου για τον κλάδο της αργυροχρυσοχοΐας είναι πάρα πολύ σοβαρό, είναι αυτό που αφορά τον φόρο της πολυτέλειας. Είδα από το δελτίο Τύπου ότι το επισημάνατε στον Υπουργό και θα ήθελα να μας αναφέρετε ποια είναι η θέση του.
Κοιτάξτε, δεν τοποθετήθηκε ο Υπουργός επί των λεπτομερειών του υπομνήματος το οποίο του καταθέσαμε και αναπτύξαμε και προφορικά. Και το έκανε διότι απλά ήθελε να ακούσει τη γνώμη των κοινωνικών εταίρων της αγοράς εν όψει των προγραμματικών δηλώσεων της Κυβέρνησης. Νομίζω όμως ότι έχουμε ένα πλεονέκτημα. Έχουμε ένα νέο Υπουργό, ο οποίος είναι ανοιχτός σε συζητήσεις, κατά δήλωσή του. Κι έχουμε κι ένα μεγαλύτερο πλεονέκτημα, γιατί οι δύο Υφυπουργοί και ο κος Θεοχάρης και ο κος Πετραλιάς είναι γνώστες της κατάστασης.
Εδώ μιλάμε για μια αδικία, καθώς αυτός ο φόρος δημιουργεί έναν αθέμιτο ανταγωνισμό με τις αγορές γύρω μας· το κόσμημα και ο τουρισμός είναι συνυφασμένα. Μαζί με τον πολιτισμό το κόσμημα σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδίας υπάρχει στη χώρα μας τα τελευταία 6000 χρόνια. Όλα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν γύρω από το brand name της χώρας μας στον τουρισμό και το ελληνικό κόσμημα. Και ταυτόχρονα το κόσμημα και για τον Έλληνα καταναλωτή δεν είναι πολυτέλεια αφού υπάρχει σε πάρα πολλές εκφάνσεις της ζωής μας και αποτελεί παράδοση να συνδέουμε όλες τις χαρούμενες στιγμές με ένα κόσμημα, είτε ένας αρραβώνας, ένας γάμος, σε μια γέννα, ή σε μια βάπτιση κ.α.

Σχετικά τώρα με το θέμα της προβολής της χώρας μας και το brand name που αναφέρατε. Μιλάμε για τη γαστρονομία, την τέχνη και τον πολιτισμό, αλλά δεν αναφέρουμε πουθενά το κόσμημα. Δε θα έπρεπε να ασκήσουμε πίεση ώστε να υπάρχει και το κόσμημα μέσα στο διαφημιστικό σποτάκι της χώρας μας;
Από το διαφημιστικό σποτάκι μέχρι οποιαδήποτε καταχώριση στο διεθνή τύπο ή τον τουριστικό τύπο αν θέλετε. Όπως διαφημίζουμε και συνηθίζουμε να λέμε «Ελλάδα, ήλιος, κρασί, γαστρονομία» θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και την χειροτεχνία και το ελληνικό κόσμημα.
Διότι απ’ την αρχαϊκή εποχή μέχρι σήμερα, διαθέτουμε παραδοσιακά σχέδια που έρχονται απ’ το παρελθόν και την ιστορία μας. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα brand name γύρω από το κόσμημα, και πρέπει να είναι μία δουλειά που πρέπει να γίνει και από το Υπουργείου Πολιτισμού.
Μια επίσκεψη στο αρχαιολογικό μουσείο αρκεί για να αντιληφθεί κανείς την παράδοση που υπάρχει γύρω από το κόσμημα.
Επιπλέον όταν πάμε σε έναν ελληνικό τουριστικό προορισμό τι βλέπουμε μπροστά μας; Κοσμηματοπωλεία.
Ακόμη και στο μικρότερο νησί θα υπάρχει κατάστημα που θα πουλάει κοσμήματα. Είναι κάτι που είναι στο DNA του τουρισμού. Άρα εδώ πρέπει να εμπλακούν στη προβολή και το ανέβασμα του κοσμήματος και οι δικές μας ενέργειες, είτε αυτές αφορούν τον κλάδο είτε την ίδια τη ΓΣΕΒΕΕ. Όλοι μαζί θα πρέπει να αναδείξουμε εκτός από τη θάλασσα και τις υποδομές που έχουμε και το κόσμημα. Δεν μπορεί να γίνεται συζήτηση μόνο για μονοσήμαντες λύσεις - γιατί αυτό το έχουμε πληρώσει.
Στο κομμάτι του ελληνικού τουρισμού θα πρέπει να βάλουμε ό,τι παραγωγικό έχουμε στη χώρα μας και δεν μπορεί να έχουμε κοσμήματα Κίνας ή Τουρκίας, γιατί χάνουμε την παραγωγική διαδικασία. Και όποια οικονομία δεν παράγει η ίδια και γίνεται μεταπρατική, είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να πάει πολύ μακριά.
Ακόμη κι αν δεν είχαμε την ιστορία των 6000 ετών θα έπρεπε να δημιουργήσουμε εμείς το μύθο γύρω από το ελληνικό κόσμημα.

Σε αυτό δε θα βοηθούσε και η ύπαρξη ενός δημόσιου τεχνικού εκπαιδευτηρίου με το αντίστοιχο τμήμα της αργυροχρυσοχοΐας, το οποίο θα προσέλκυε τους νέους αλλά θα έδινε και κίνητρα στις επιχειρήσεις να τους απορροφήσουν; Δε θα βοηθούσε και στην ανεργία αυτό;
Με πάτε σε ένα πάρα πολύ δύσκολο κομμάτι. Το κομμάτι της επαγγελματικής τεχνικής εκπαίδευσης. Εκεί, επιτρέψτε μου να σας πω, ότι δεν αφορά μόνο την ίδια την Πολιτεία, δεν αφορά τον κλάδο, αφορά την κοινωνία αυτή καθ’ αυτή. Άρα για εμένα, γύρω απ’ τα τεχνικά επαγγέλματα – τέτοιο είναι και ο αργυροχρυσοχόος -, θα πρέπει να συζητήσουμε πιο σοβαρά με την ίδια την κοινωνία. Με την κοινωνία των πολιτών. Τι θέλουμε να κάνουν τα παιδιά μας. Έχουμε απαξιώσει ως κοινωνία τον τεχνίτη. Από αρχαιοτάτων χρόνων έως σήμερα, η τέχνη – σε όλα τα επίπεδα - είναι αναντικατάστατη. Και θα είναι πάντα αντικείμενο επαγγελματικής αποκατάστασης. Μάλιστα στις προηγμένες οικονομίες της Ευρώπης, ένας τεχνίτης είναι πιο καλοπληρωμένος από έναν επιστήμονα. Εμείς, ως κοινωνία έχουμε κάνει βήματα πίσω. Εμείς ως χώρα καθιερώσαμε τη δυαδική εκπαίδευση. Την εκπαίδευση στο θρανίο και την εκπαίδευση στο εργαστήριο, στον πάγκο, στο μαγαζί. Και σήμερα έρχεται η Γερμανία να μας «πλασάρει» τη δυαδική εκπαίδευση, αυτό που εμείς κάναμε. Άρα πρέπει να ξαναβάλουμε στο εκπαιδευτικό μας πρόγραμμα την επαγγελματική τεχνική εκπαίδευση, να αντιληφθεί η ίδια η κοινωνία ότι δεν είναι μειονέκτημα κάποιος να γίνει τεχνίτης, σε όποιο κλάδο. Και βεβαίως στο επίπεδο της αργυροχρυσοχοΐας και δημόσιες και σύγχρονες τεχνικές σχολές πρέπει να υπάρχουν. Έχουμε κάποιες, που χωρίς να θέλω να τις μειώσω, δεν αρκούν. Εκεί που η ΓΣΕΒΕΕ μπορεί να βοηθήσει είναι μέσα από το κέντρο επαγγελματικής κατάρτισης, με την επανακατάρτιση τεχνητών υπαγόντων στις νέες τεχνολογίες, στις εξελίξεις που έχει το επάγγελμα, πέραν από τον παραδοσιακό τρόπο που κατασκευάζεται ένα κόσμημα. Είναι βέβαιο ότι η τεχνολογία θα είναι το μέλλον.

Κύριε Πρόεδρε σας ευχαριστώ πάρα πολύ για αυτή τη συζήτηση, θα ήθελα το δικό σας μήνυμα προς τους επαγγελματίες του κλάδου, σε όλους τους αργυροχρυσοχόους, όντας μέσα την καρδιά του καλοκαιριού.
Κοιτάξτε, οι επαγγελματίες έμποροι βιοτέχνες αλλά και ο κλάδος της αργυροχρυσοχοΐας είναι μαθημένοι στα δύσκολα. Χρειάζεται αντοχές, χρειάζεται συνέργιες, πρέπει να δούμε και το αύριο του κλάδου, μέσα ενδεχομένως από συνεργατικά σχήματα, από clusters, άρα πρέπει ν’ αλλάξουμε κι εμείς μια νοοτροπία και βέβαια αυτό είναι γύρω από τις πρωτοβάθμιες ενώσεις μας, γύρω από την ΠΟΒΑΚΩ, να ενισχύσουμε την παρουσία και την τεκμηρίωση των αιτημάτων μας προς την Πολιτεία. Οι εποχές έχουν αλλάξει, χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και τεκμηρίωση, αν θέλετε και κοστολόγηση οποιουδήποτε μέτρου ζητούμε από τις κυβερνήσεις. Και κλείνω με το επίκαιρο, το φόρο πολυτελείας. Στην τεκμηρίωσή της ΠΟΒΑΚΩ με τη βοήθεια και της συνομοσπονδίας, είναι, τι εισπράττετε και τι είχατε προϋπολογίσει να εισπράξετε. Αφού το βλέπετε ότι στην πράξη εισπράττετε πολύ λιγότερα, το 1/10 αυτών που είχατε υπολογίσει. Αυτό σημαίνει ότι είναι ένας φόρος στην ουσία ανενεργός και το μόνο που δημιουργεί είναι πρόβλημα, σε έναν κλάδο που θέλει βοήθεια.

Σας ευχαριστώ πολύ!